Cinsel Saldırıdan Sonra Öz Yardım Sürecinde Karşılaşılan GüçlüklerThe Complexities of Self-Care After Sexual Assaultالصعوبات التي تواجه عملية المساعدة الذاتية بعد الاعتداء الجنسيپیچیدگی‌های خودمراقبتی پس از تعرض جنسیPiştî êrîşa zayendî zehmetiyên di pêvajoya alîkariya xwe-bi-xwe de derdikevin holê
Cinsel Saldırıdan Sonra Öz Yardım Sürecinde Karşılaşılan Güçlükler
“Vahşi benliğin dünyasına açılan kapılar enderdir ama kıymetlidir. Eğer derin bir yaranız varsa işte bu bir kapıdır.” — Dr. Clarissa Pinkola Estés
Öz yardım; klişe olmasa da yaygın kullanılan bir kavramdır ancak birçoğumuz bu kavrama hâlâ akıl sır erdiremiyoruz. Kendinle ilgilenme fikri çok temel bir şey gibi görünebilse de bazen göz korkutucu olabilen bu çabaya girişmenin önünde çeşitli engeller olabiliyor. Çoğumuz düzenli öz yardım modeli oluşturmakta zorlanıyoruz. Bununla beraber hayat; rutinlerimizi ve değerli kaynaklarımızı inişli çıkışlı hallerimizi iyileştirmeye yönelik harcama motivasyonumuzu sıklıkla sekteye uğratabiliyor.
Cinsel saldırıdan hayatta kalan bir yoga öğretmeni, Somatik Deneyimleme uygulayıcı eğitimcisi ve cinsel saldırıdan hayatta kalanlar için dirayet geliştirme üzerinde yoğunlaşan bir eğitim, öğretim ve şifa bulma sanatları topluluğu olan The Breathe Network’ün (Nefes Al Ağı) yöneticisi olarak öz yardım fikri ve bu fikri hayata geçirmek benim bile her gün cebelleştiğim bir konu. Toplumun dayattığı “iyi ol”, “dengede kal”, “üstesinden gel” ve nihayetinde “travmanı aş” baskılarına ben de bağışık değilim. Buna rağmen öz yardımla meşgul olmak; cinsel travmanın kendi etkinliğimizi, otonomimizi, zindeliğimizi ve kutsallığımızı çalma girişimlerine esaslı bir karşı koyuştur. X, Y ve Z yöntemleri aracılığıyla kendimle ilgileneceğim demek; var olma, yer kaplama, görülme, duyulma ve değer görme haklarımızı geri kazanabilmenin bir yoludur. İster dağınık ister yaralı ister hassas ve kusurlu olsun; kendimize kendimiz için burada olduğumuzu göstermek ve olayın üzerinden ne kadar zaman geçmiş olursa olsun yardım ihtiyacımızla taviz vermeksizin temasta kalmak güçlendiricidir.
Bedenlerimiz, ne tür bir öz yardıma gereksinim duyduğumuzu bulmak için bir kaynak teşkil edebilir. Bedenlerimiz bizimle bir harita gibi takip edebileceğimiz işaretlerle ve semptomlarla iletişim kurarak; şifa bulma pratiklerimizde bir sonraki durağımızın neresi olduğunu bulmaya, hangi parçalarımızın daha fazla yardıma ihtiyacı duyduğunu fark etmeye, hem yaralanma hem iyileşme hikayemizin dilini tercüme etmeye ve her gün dokularımızda hayat bulan hem küçük hem büyük dirayet hikayelerini takdir etmemize yardımcı olurlar.
Son zamanlarda öz yardım pratiklerini daha bariz bir şekilde iyileşme yelpazesinin bir parçası olarak görüyorum. Kendi yaklaşımımda esnekliğe, basitliğe ve maddi şeylere bağlı olmamaya öncelik veriyorum. Bu fikirsel dönüşüm; yeni anne olmamla her sistemi halihazırda başka birine bakmak için fazla mesai yapmakta olan bedenimle çatışarak öz yardım için yollar bulmaya çalıştığım hayat şartlarıma farkındalıkla verdiğim bir cevaptır.
Hayatıma bir bebeğin girmesi benim için öz yardım sürecini karmaşıklaştırdı. Başkaları için böylesi değişiklikler istihdamda, sağlık durumunda, ilişkilerde veya barınmada meydana gelebilir ya da sosyal ve politik çevremizdeki gerçeklikler öz yardım planımızı değerlendirmeyi veya yeniden tasarlamayı gerektirebilir.
Son zamanlarda öz yardıma dair yaşadığım zorluklar sırasında birçok öz yardım biçimine erişebilme ayrıcalıklarımın olduğunu hatırlama imkânı buldum. Bu da öz yardımın; hareket etmek, terapiye gitmek ve yemek pişirmek gibi yaptığım ya da iştigal ettiğim pratiklerle beraber özellikle öz yardım yolumdan saptığım zamanlarda bile kendime nazik, sabırlı ve şefkatli olmak anlamına da geldiğine dair radikal bir uyan ikazıydı.
Benim için öz yardım zamanla bir farkındalık ve kendime dair düşünme (özdüşünüm) pratiği haline geldi. Bu süreçte kendime sıklıkla sorduğum bazı sorular şunlardır:
- Bedenimden ne zaman çıkıyorum?
- Kendime nazik olmaya karşı direncim nerede ortaya çıkıyor?
- Dengemi kaybetmeme neden olan nedir?
- Şifa bulmak için yıllarca verdiğim emekten sonra öz değer ve kapasite üzerine çoktan son kullanım tarihi geçmiş mesajlar önümü kesmeye kalkarsa ne yapmam gerekir?
- Şu an için en elle tutulur, basit ve somut öz yardım yolu nedir?
- Bir kişiye veya konuya verdiğim ilgi ve özeni; nasıl aynı ilgi ve özeni kendime de verme kapasitemi arttırmanın bir yolu haline getirebilirim?
Şifa bulmak da öz yardım gibidir ve hep doğrusal ilerlemez. Şifa bulmak âna, koşullara ve kaynakların erişilebilirliğine bağlıdır ki bunların hepsi sürekli değişen şeylerdir. Öz bakımın; hepsini gerçekleştirmesi imkânsız uzunlukta bir yapılacaklar listesinde başka bir yük haline getirilmemesi gerektiği konusunda özellikle net olmakla beraber öz yardım yolları bulmanın o yapılacaklar listesini daha bir katlanılabilir kıldığı gerçeğini de kabul ediyorum. Bu sebeple o ânda en erişilebilir ve müsait olanla ne yapabileceksem onu yapıyorum.
Öz yardımı; benliğin idealleştirilmiş bir versiyonuna ulaşmak amacıyla yaptıklarımızdan ve yine aynı amaca hizmet eden öz yardım kavramlarından özgürleştirerek ve basitçe öz keşfin oluş, düşünüş ve hissediş yolları olarak benimseyerek neyi mümkün kılarız?
Öz yardıma yaralarımızın yükünden kaçmak ya da ötesine gitmek için yaptığımız şeyler olarak bakmak yerine yaralarımızla yan yana yaşamayı öğrenmemizi sağlayacak kaynaklar ve araçlar olarak yaklaştığımızda neyi serbest bırakmış oluruz?
Öz yardımın birikimsel bir pratik olduğunu ve ne kadar göze çarpmayan veya küçük olursa olsun ya da ne kadar zamandır yaptığınız fark etmeksizin her öz yardım eyleminin bütünsel şifamızın olmazsa olmaz bir parçası olduğunu düşünmeye başlarsak neyi ulaşılabilir hale getiririz?
Hem o travma ânı içinde hem de olayı takip eden yıllar ve on yıllar içinde cinsel travmadan hayatta kalmayı gerektiren kararlılık, yaratıcılık ve ilkel tepkiler şifa bulmamıza ve güçlenmemize yarayacak şekilde geliştirilebilir. Travma sonrası öz yardım; vücut bulmuş adaletin onarıcı bir eylemidir ve öz yardımı uygulamanın “doğru yolu” diye bir şey yoktur. Öz yardım gelgitleri ve iniş ve çıkışları olan bir pratikler bütünüdür. Bazen muayene gibidir; sıklıkla ise kendiliğinden gelişir. Bazılarımız için entelektüel bir pratiktir, bazılarımız içinse oldukça içgüdüseldir.
Yeni öz yardım yolları arıyorsanız, aşağıda birkaç fikir bulabilirsiniz. Belki biri ya da birkaçı size hitap eder ya da size daha çok hitap edecek başka pratikleri hatırlatır:
- Fiziksel faaliyet: Yoga, dans, koşu, tırmanma, doğa yürüyüşü, yürüyüş, kürek sörfü, dövüş sanatları, bisiklete binme.
- “Nazik” Mindfulness (Farkındalık): Meditasyon, nefes egzersizleri, mindfulness yayınları dinleme, sevdiğiniz ve dinlendirici müzikler çalma ve müzikle, bedeninizle, zihninizle vs. ilişkili olarak fark ettiklerinizi fark ederken bedeninizin dinlenmesine izin verme.
- “Etkin” Mindfulness: Boyama, sanatsal şeyler üretme, evinizi yeniden düzenleme, yemek yapma.
- Deneyimsel: Yüzme tankı, akupunktur, sesle şifa, masaj, reiki terapisi, uçucu yağlarla banyo yapma, partner(ler)le ve/ya kendi kendine fiziki yakınlığı keşfetme, müzik/komedi/tiyatro gösterisine ya da müzelere gitme, (birkaç saatlik veya günübirlik ya da daha uzun) gezi planı yapma.
- Olmazsa Olmaz: Destekleyici bir uyku düzeni tesis etme, bedeninize enerji veren ve size özgü sindirim sisteminizi destekleyen bir şekilde beslenme, banyo yapmaya veya duş almaya zaman ayırma; dişçinizi, hekiminizi ya da psikoterapistinizi ziyaret etme, aldığınız ilaçları ve takviyeleri düzenli almaya devam etmeniz için bir plan geliştirme.
- Diğer: Sizi harekete geçiren, motive eden, besleyen ve size zindelik veren ne ise ve de hocalarımdan birinin dediği gibi “size kendiniz gibi hissettiren en çok ne ise” onu yapma.
Hatırlayın; hatta bir köşeye yazın: İyileşme bir pratiktir. Kendinize öz yardıma küçük adımlarla başlama izni verin. Baştan başlayın. Neredeyseniz oradan başlayın. Travma yaranıza merhaba diyerek başlayın. Belki de; Dr. Pinkola Estes’in önerdiği gibi yaranızın olduğu hâliyle kapınız olmasına izin vererek başlayabilirsiniz.
Molly Boeder Harris 2003’te uğradığı tecavüzden hayatta kaldıktan sonra cinsel şiddete karşı mücadele ve travmadan iyileşme alanında çalışmalara girişmiştir. Saldırı sonrası şifa bulmak için çeşitli kaynakları keşfederken en etkili ve güçlendirici yaklaşımların; travmanın aynı anda hem fiziksel hem zihinsel ve hem enerjik hem manevi etkilerini bütünsel olarak ele alanlar olduğunu fark etmiştir. Bütünsel (holistik) şifa bulma kaynaklarına ulaşım engellerini fark edince, engin dirayet geliştirme becerisiyle doğrudan deneyimini birleştirmiş ve böylece The Breathe Network (Nefes Al Ağı) vizyonunu geliştirmiştir.
*Molly Boeder Harris’in 26 Nisan 2018 tarihli yazısının Ezgi Epifani tarafından Türkçeleştirilmiş hâlidir.
The Complexities of Self-Care After Sexual Assault
By Molly Boeder Harris, The Breathe Network
“The doors to the world of the wild self are few but precious. If you have a deep scar, that is a door.” — Dr. Clarissa Pinkola Estés
Self-care is a concept that has become commonplace, if not cliché, and yet, it can elude so many of us.
Caring for the self might seem basic, yet there can be several barriers to embarking upon this sometimes daunting endeavor. Many of us find ourselves challenged to establish regular patterns of care. However, life often interrupts routines, and our motivation to expend precious resources towards healing waxes and wanes.
As a sexual assault survivor, a yoga teacher, a Somatic Experiencing practitioner-in-training, and the director of The Breathe Network — a training, education and healing arts community centered around resilience building for sexual assault survivors — I grapple with the idea and implementation of self-care every day. I am also not immune to the societally imposed pressures to be “well,” to be “balanced,” to “overcome,” and to eventually heal from trauma.
Still, to engage in self-care is the ultimate counterbalance to the way in which sexual trauma attempts to steal agency, autonomy, vitality, and sacredness. To say I will care for myself by engaging in x, y, and z practices is a way in which we can reclaim our right to exist, take up space, be seen, be heard, and be valued. It is empowering to show up for ourselves — messy, wounded, tender, and flawed — and to unapologetically communicate our need for care, regardless of how much time has passed.
Our bodies can be a resource in navigating what kind of self-care we require. They communicate via signals and symptoms that we can use like a map — to uncover where we need to go next in our healing practices, recognize what parts of us are in need of more care, translate the language of both our wounding and our healing, and help us appreciate the micro and macro stories of resilience being birthed in our tissues daily.
Lately, I am placing self-care practices more clearly within the wide spectrum of healing. I am prioritizing flexibility, simplicity, and nonattachment in my approach. This shift is an intentional response to my own evolving life circumstances as a new mother navigating the paradoxical task of finding ways to care for myself when every system of my body is currently working overtime in service of caring for another. The introduction of a baby into my life has complicated my self-care. For others, it could be changes in employment, health, relationships, living situation, or the equally impacting reality of how our social and political environment requires taking stock and re-imagining a self-care plan.
In my recent struggles with self-care, I am humbly reminded of the privileges associated with accessing many forms of care. It has been a radical wake-up call that self-care needs to be both the practices I do or engage in, like movement, therapy, and cooking home-made meals, as well as ways of being with myself that are kind, patient, and compassionate, even when — especially when — I have fallen far off my self-care track.
Self-care for me is increasingly a practice of noticing and self-reflection. Here are some questions that I often ask myself:
- When do I exit my body?
- Where does my resistance to gentleness show up?
- What precipitates my coming out of balance?
- What do I do with those long-expired messages about value, worth and capacity that sneak up on me after years and years of healing work?
- What is the most tangible, simple and direct way I can resource myself right now?
- How can the act of giving attention and care to something or someone else be a way in which I fortify my own future capacity to give similar attention and care to myself?
Like healing, self-care is a nonlinear practice. It is responsive to the moment, the circumstance, and the resources available — all of which are constantly changing. I am especially clear that self-care must not become another burden on an impossibly long to-do list, while reconciling with the fact that to some degree, finding ways to access self-care will make that list far more bearable. So I do what I can with what is most available in the moment.
Like healing, self-care is a nonlinear practice.
What becomes possible when we liberate ourselves from notions of self-care as acts we do to achieve some idealized version of the self, and instead embrace self-care as ways of being and thinking and feeling that are simply about opening up to ourselves as we are in this very moment?
What gets released when we approach self-care not as acts we do to outrun or move beyond the weight of our wounds, but rather as resources and tools that will enable us to learn to live alongside them?
What is available if we consider that care is cumulative, and that each act of care, no matter how subtle or small, no matter how long it has been, remains integral to our overall healing?
The tenacity, creativity, and primal impulses required to survive sexual trauma, in the moment and in the years and decades that follow, can be cultivated in service of our healing and empowerment. Self-care after trauma is a reparative act of embodied justice and there is no “right way” to practice self-care. It is a practice with ebbs and flows, as well as highs and lows. It is sometimes clinical and it is often organic. For some of us it is intellectual, whereas for others, it is quite instinctual.
If you are seeking out new ways to practice self-care, here are some ideas — perhaps one or a few will resonate, or maybe they will remind you of other practices that might appeal more:
- Movement: Yoga, dance, running, climbing, hiking, walking, paddle boarding, martial arts, biking.
- “Gentle” Mindfulness: Meditation, breathing exercises, listening to mindfulness podcasts, playing your favorite soothing music and letting your body rest while you notice what you notice in relationship to the music, your body, your mind, etc.
- “Active” Mindfulness: Coloring, making art/crafting, re-organizing your home, cooking a meal.
- Experiential: Floatation tanks, acupuncture, sound healing, massage, reiki, baths with essential oils, exploring intimacy with self and/or partner/s, going to see music/stand-up comedy/theater/museums, planning a trip (whether a few hours, a day or longer).
- Fundamental: Establishing a supportive sleep routine, eating in a way that energizes your body and supports your unique digestive system, taking time for baths/showers, visiting your dentist, doctor, or psychotherapist, developing a plan to stay consistent with your medications and supplements.
- Other: Whatever it is that fuels, rejuvenates, motivates, nourishes and, as one of my teachers says, “makes you feel most like yourself.”
Remember, maybe even write it down: Healing is a practice. Give yourself permission to start small with your self-care. Start anew. Start wherever you are. Start by saying hello to the trauma scar. Perhaps, as Dr. Pinkola Estes suggests, you can start by allowing the scar, exactly as it is, to be your door.
Molly Boeder Harris was launched into the field of sexual violence advocacy and trauma healing after surviving being raped in 2003. Exploring many diverse resources for recovery in the aftermath of the assault, she found that the approaches which integrated the physical, mental, energetic, and spiritual impacts of trauma proved to be the most effective and the most empowering. Recognizing the barriers to accessing holistic healing resources, combined with her direct experience of their profound ability to promote resilience, led her to develop the vision for The Breathe Network.
الصعوبات التي تواجه عملية المساعدة الذاتية بعد الاعتداء الجنسي
الصعوبات التي تواجه عملية المساعدة الذاتية بعد الاعتداء الجنسي الأبواب التي تفتح على عالم النفس البدائي القائم على جوهر النفس البشرية نادر ولكنه قيم. إذا كان لديك جرح عميق ، فهذا باب ". - دكتور.Clarissa Pinkola Estés
.المساعدة الذاتية. على الرغم من أنها ليست كليشيهات ، إلا أنه مفهوم مستخدَم على نطاق واسع ، لكن الكثير منا لا يزال غير قادر على فهم هذا المفهوم. في حين أن فكرة الاعتناء بنفسك قد تبدو شيئًا أساسيًا للغاية ، إلا أن هناك عقبات أمام الشروع في هذا المسعى الشاق في بعض الأحيان. يواجه معظمنا صعوبة في إنشاء نموذج منتظم للمساعدة الذاتية. ومع ذلك ، الحياة. غالبًا ما تقوض روتينك ودوافعك لإنفاق مواردك الثمينة على تحسينها.
كمدرس يوغا ناج من الاعتداء الجنسي ، ومعلم ممارسة Somatic Experiising ، ومدير The Breathe Network ، وهو مجتمع تعليمي وتدريب لفنون الشفاء يركز على تطوير الفطنة للناجين من الاعتداء الجنسي ، وفكرة المساعدة الذاتية تحقيق ذلك الشيءحتى أنا أاحاول جاهدا كل يوم. كما أنني لست محصنًا من ضغوط المجتمع من أجل "أن أكون بخير" و "متوازنا" و يمكنني تجاوزالصدمات" وفي النهاية "تجاوز الصدمة". ومع ذلك ، للانخراط في المساعدة الذاتية ؛ فهذا رد فعل أساسي لمواجهة محاولات الصدمة الجنسية لكي لاتسرق نشاطناواستقلاليتنا وحيويتنا وقداستنا. يعني أنني سأعتني بنفسي من خلال طرق X و Y و Z ؛ إنها طريقة لاستعادة حقوقنا في الوجود ، ، وأن يتم رؤيتنا ، وسماعنا وتقديرنا. سواء كنا فوضويًين أو مصابًين أو حساسًين او مقصرين ؛ من المفيد أن نظهر لأنفسنا أننا هنا من أجل أنفسنا وأن نبقى على اتصال بلا هوادة مع حاجتنا إلى المساعدة بغض النظر عن مقدار الوقت الذي مر.
يمكن أن تكون أجسادنا مصدرًا لاكتشاف نوع المساعدة الذاتية التي نحتاجها. أجسادنا تتواصل معنا مثل خريطة بها علامات وأعراض يمكننا متابعتها ؛ تساعدنا في العثور على محطتنا التالية في ممارسات العلاج لدينا ، والتعرف على الأجزاء التي تحتاج إلى مزيد من المساعدة منا، وترجمة لغة قصتنا الخاصة فيما يخص الإصابة والتعافي ، وتقدير قصص الحكمة ، الصغيرة والكبيرة ، التي تظهر في الحياة من خلال حكايتنا اليومية
في الآونة الأخيرة ، أرى ممارسات المساعدة الذاتية بشكل أكثر وضوحًا كجزء من طيف الشفاء. في نهجي ، أعطي الأولوية للمرونة والبساطة وعدم الاعتماد على الأشياء المادية. هذا التحول الفكري. هوعبارةعن استجابة أعطيها بوعي لظروف حياتي حيث ، بصفتي أمًا جديدة ، أحاول إيجاد طرق للمساعدة الذاتية من خلال المدافعة بجسدي ، حيث يعمل كل نظام بالفعل لوقت إضافي لرعاية شخص شخص آخر.
دخول طفل إلى حياتي مؤخرا أدى إلى تعقيد عملية المساعدة الذاتية بالنسبة لي. بالنسبة للآخرين ، قد تحدث مثل هذه التغييرات في التوظيف أو الصحة أو العلاقات أو الإسكان ، أو قد تتطلب هكذا حقائق في بيئتنا الاجتماعية والسياسية تقييم أو إعادة تصميم خطتنا للمساعدة الذاتية.
خلال تحديات المساعدة الذاتية التي واجهتها مؤخرًا ، أتيحت لي الفرصة لأتذكر أن لدي امتيازات للوصول إلى العديد من أشكال المساعدة الذاتية. هذه هي مساعدتك الذاتية. لقد كان تحذيرًا جذريًا لأنه يعني أيضًا أن أكون لطيفًا وصبورًا وعاطفًا على نفسي ، خاصةً عندما أبتعد عن مسار المساعدة الذاتية ، جنبًا إلى جنب مع الممارسات التي أفعلها أو أشارك فيها ، مثل الانتقال ، والذهاب إلى العلاج ، والطهي .
بالنسبة لي ، أصبحت المساعدة الذاتية تدريجيًا ممارسة للعقل والتفكير الذاتي. فيما يلي بعض الأسئلة التي كثيرًا ما أطرحها على نفسي أثناء هذه المرحلة:
- متى اترك جسدي؟
- من أين تأتي مقاومتي كي اكون لطيفا مع نفسي؟
- ما الذي يجعلني أفقد توازني؟
- ماذا علي أن أفعل إذا ، بعد سنوات من العمل الجاد لإيجاد الشفاء ،اذا ظهرت أمامي مجددا الرسائل المتعلقة بقيمة الذات التي تجاوزت تاريخ انتهاء صلاحيتها ماذا بإمكاني أن أفعل؟
- ما هي أكثر الطرق الملموسة والبسيطة للمساعدة الذاتية في الوقت الحالي؟
- الاهتمام والرعاية التي أعطيها لشخص أو موضوع ؛ كيف يمكنني أن أجعلها طريقة لزيادة قدرتي على منح نفسي نفس الاهتمام والرعاية؟
الاهتمام والرعاية التي أعطيها لشخص أو موضوع ؛ كيف يمكنني أن أجعلها طريقة لزيادة قدرتي على منح نفسي نفس الاهتمام والرعاية؟
الشفاء مثل المساعدة الذاتية ولا يسير دائمًا بشكل خطي. يعتمد الشفاء على اللحظة والظروف وتوافر الموارد ، وكلها تتغير باستمرار. رعايتك الذاتية ؛ الوضوح بشكل خاص اعتقد أنه لا ينبغي أن يصبح عبئًا آخر على قائمة المهام المستحيلة ، إلا أنني أقبل أيضًا حقيقة إيجاد طرق للمساعدة الذاتية يجعل قائمة المهام هذه أكثر احتمالًا. لهذا السبب ، أفعل ما بوسعي بأكثر ما يمكن الوصول إليه من الاحتمالات المتاحة في تلك اللحظة.
المساعدة الذاتية. ما الذي نجعله ممكنًا بتحرير أنفسنا مما نفعله لتحقيق نسخة مثالية من الذات ومفاهيم المساعدة الذاتية التي تخدم أيضًا نفس الغرض ، وتبني ببساطة اكتشاف الذات كطرق للوجود والتفكير والشعور؟
ما الذي نوفره إذا بدأنا في الاعتقاد بأن المساعدة الذاتية هي ممارسة تراكمية وأن كل عمل من أعمال المساعدة الذاتية ، بغض النظر عن مدى عدم وضوحه أو صغره أو المدة التي قضيتها في ذلك ، هو جزء أساسي من علاجنا الشامل ؟
يمكن تطوير التصميم والإبداع والاستجابات البدائية التي تتطلب النجاة من الصدمة الجنسية ، سواء في لحظة الصدمة أو في السنوات والعقود التي تلي الحدث ، بطريقة تساعدنا في العثور على الشفاء ونصبح أقوى. المساعدة الذاتية بعد الصدمة ؛ إنه عمل تصالحي للعدالة المتجسدة ، ولا يوجد شيء مثل "الطريقة الصحيحة" لممارسة المساعدة الذاتية. المساعدة الذاتية هي ممارسة لها تقلبات. أحيانًا يكون الأمر أشبه بالتفتيش ؛ غالبًا ما يتطور تلقائيًا. بالنسبة للبعض منا هي ممارسة فكرية ، وبالنسبة للآخرين فهي غريزية تمامًا.
إذا كنت تبحث عن طرق جديدة للمساعدة الذاتية ، فإليك بعض الأفكار. ربما يروق لك واحد أو أكثر منهم أو يذكرك بممارسات أخرى ستجذب إليك أكثر
- النشاط البدني: اليوجا ، والرقص ، والجري ، والتسلق ، والتنزه في الطبيعة، والتجديف ، والفنون القتالية ، وركوب الدراجات.
- اليقظة "اللطيفة": التأمل ، وتمارين التنفس ، والاستماع إلى برامج اليقظة ، وتشغيل الموسيقى المفضلة لديك والمريحة ، والجسم ، والعقل ، إلخ. لا تدع جسدك يرتاح بينما تلاحظ ما يتعلق به
- اليقظة "النشطة": الرسم ، صنع أشياء جديدة ، إعادة ترتيب منزلك ، الطبخ
- التجريبية: حوض سباحة ، وخز بالإبر ، وشفاء الصوت ، وتدليك ، وعلاج ريكي ، والاستحمام بالزيوت الأساسية ، واستكشاف العلاقة الجسدية الحميمة مع الشريك (الشركاء) و / أو الذات ، والذهاب إلى عرض موسيقي / كوميدي / مسرحي أو متحف ، (لبضع ساعات أو يوم) أو أكثر) تخطيط الرحلة.
- يجب: إنشاء نمط نوم داعم ، وتناول الطعام بطريقة تنشط جسمك وتدعم الجهاز الهضمي لديك ، وإستغرق وقتًا للاستحمام ؛ زيارة طبيب الأسنان أو الطبيب أو المعالج النفسي ووضع خطة لمواصلة تناول الأدوية والمكملات التي تتناولها بانتظام.
- بعض التوصيات الأخرى: لا تقم بأي حركات تحفيزية أو حركات تمدك بالطاقة وتعطيك الحيوية ، أو كما قال أحد أساتذتي ، "كل ما يجعلك تشعر بأنك على طبيعتك" افعله
تذكر؛ أو حتى قم بتدوينها: الشفاء ممارسة. اسمح لنفسك ببدء المساعدة الذاتية بخطوات صغيرة. ابدأ من جديد. ابدأ من أي مكان أنت فيه. ابدأ بالترحيب بجرحك المؤلم. يمكن؛كما يقترح الدكتور pinkola Estes. يمكنك أن تبدأ بالسماح لجرحك بأن يكون بابا لشفائك.
بعد أن نجت من الاغتصاب الذي تعرضت له في عام 2003 Molly Boeder Harris بدأت العمل في مجال مكافحة العنف الجنسي والتعافي من الصدمة. أثناء استكشاف الموارد المختلفة للشفاء بعد الهجوم ، فإن أكثر الأساليب فعالية وتمكينًالي هي ؛ أنأدرك أن هناك من يتعامل بشكل كلي مع الآثار الجسدية والعقلية والحيوية والروحية للصدمة في نفس الوقت. إدراكًا للعوائق التي تحول دون الوصول إلى موارد الشفاء الشاملة ، جمعت بين فطنتها العميقة وخبرتها المباشرة ، وبالتالي طورت رؤيتها لطرق جديدة في التنفس
* هذه هي النسخة التركية من *Molly Boeder Harris بتاريخ أبريل / نيسان 2018 ، بقلم Ezgi Epifani
پیچیدگی‌های خودمراقبتی پس از تعرض جنسی
“ درهای باز شده به دنیای وحشی درون ما، کمیاب اما گرانبها هستند. اگر زخم عمیقی دارید، این یک در است.” — دکتر کلاریسا پینکولا استس
خودمراقبتی مفهومی است که اگر نگوییم کلیشه‌ای اما به امری عادی مبدل شده است، با این حال، ممکن است از نظر بسیاری از ما دور بماند. مراقبت از خود ممکن است ساده به نظر برسد، اما موانع متعددی که برای آغاز این روند وجود دارد ممکن است گاهی موجب اضطراب شود. بسیاری از ما، در ایجاد الگوهای منظم مراقبت از خود با چالش مواجه می‌شویم. به هر حال روند زندگی، اغلب برنامه‌های ما را به هم می‌ریزد و باعث کاهش تمایل ما برای خودمراقبتی می‌شود.
به‌عنوان یک بازمانده‌ی تجاوز جنسی، یک معلم یوگا، یک تمرین‌کننده‌ی سوماتیک (دستگاه عصبی پیکری) درمانی و مدیر شبکه‌ی تنفس (یک جامعه‌ی آموزش هنرهای شفابخش که بر ایجاد تاب‌آوری برای بازماندگان تجاوز جنسی متمرکز است) با ایده و اجرای هر روزه‌ی خودمراقبتی دست و پنجه نرم می‌کنم. من نیز از فشارهای تحمیل شده توسط جامعه برای «خوب بودن»، «درتعادل ماندن»، «غلبه کردن» و در نهایت «غلبه بر آسیب» مصون نیستم. با وجود این، درگیر شدن در خودیاری، یک مقابله اساسی است با تلاش های آسیب جنسی برای ربودن اختیار، استقلال، سرزندگی و قداست ما. اینکه بگویم با مشغول شدن به تمرین‌های y، x، و z از خودم مراقبت می‌کنم، راهی است که در آن می‌توانیم حق خود را برای وجود داشتن، دیده شدن، شنیده شدن و ارزش قائل شدن به دست بیاوریم. اینکه به صورتِ آشفته، زخمی، حساس ظاهر شویم و بدون عذرخواهی، نیاز خود را به مراقبت، صرف نظر از اینکه چقدر زمان گذشته است، بیان کنیم، قدرت‌بخش است.
بدن‌های ما می‌توانند منبعی برای سنجش نوع خودمراقبتی باشند؛ از طریق سیگنال‌ها و علائمی که می‌توانیم مانند نقشه از آنها استفاده کنیم تا با ارتباط برقرار کردن با آنها، مکان‌های بعدی که باید در تمرین‌های درمانی‌مان به آنجا برویم را کشف کنیم، اینکه کدام بخش‌های وجود ما به مراقبت بیشتری نیاز دارند را تشخیص دهیم یا زبان زخم و درمان‌مان را ترجمه کنیم و موجب کمک به ما شود تا از داستان‌های خرد و کلان تاب‌آوری که روزانه در بافت‌های ما متولد می‌شود، قدردانی کنیم.
اخیراً، من شیوه‌های خودمراقبتی را به وضوح بعنوان بخشی ازطیف بازیابی می بینم. من در رویکرد خود، انعطاف پذیری، سادگی و عدم دلبستگی را در اولویت قرار می‌دهم. این تغییر، پاسخی عمدی به شرایط در حال تکامل زندگی من به‌عنوان یک مادر است که در حال انجام وظیفه‌ای متناقض با یافتن راه‌هایی برای مراقبت از خود است.
زمانی که تمام سیستم‌های بدن من در حال اضافه‌کاری در خدمت مراقبت از دیگری است، ورود یک نوزاد به زندگی من، مراقبت از خودم را پیچیده کرده است. برای دیگران، این مسئله می‌تواند تغییراتی در شغل، سلامت، روابط یا وضعیت زندگی باشد و یا واقعیتی است که چگونه محیط اجتماعی و سیاسی ما نیاز به بررسی و تصور مجدد یک برنامه‌ی مراقبت از خود دارد.
در طول مبارزات اخیرم که با خودمراقبتی داشتم، توانستم به یاد بیاورم که به خیلی از امتیازات خودیاری دسترسی دارم. این یک زنگ خطر است که مراقبت از خود باید هم اعمالی باشد که من انجام می‌دهم یا در آن شرکت می‌کنم، مانند تحرک، درمان، پختن غذاهای خانگی، و هم روش‌هایی برای مهربان، صبور و دلسوز بودن با خودم حتی زمانی که از مسیر خودمراقبتی دور می شوم.
خودمراقبتی برای من به طور فزاینده‌ای تمرین توجه و تأمل در خود است. در اینجا چند سوال وجود دارد که اغلب از خودم می پرسم:
- چه زمانی از بدنم خارج شوم؟
- مقاومت من در برابر مهربانی با خودم کجا خود را نشان می دهد؟
- چه چیزی باعث می شود که از تعادل خارج شوم؟
- با آن پیام‌های منقضی شده در مورد ارزش و ظرفیت که پس از سال‌ها انجام کار شفابخش به سراغم می‌آیند، چه کنم؟
- ملموس‌ترین، ساده‌ترین و مستقیم‌ترین راهی که می‌توانم در حال حاضر منابع خود را تامین کنم چیست؟
- چگونه عمل توجه و مراقبت به چیزی یا شخص دیگری می‌تواند راهی باشد که در آن توانایی خود را در آینده برای توجه و مراقبت مشابه به خودم تقویت کنم؟
مانند رویه‌ی شفا، خودمراقبتی نیز یک حرکت غیرخطی است. خودمراقبتی به معنای پاسخگویی در لحظه، باتوجه به شرایط و منابع موجود است، که همگی هم دائماً در حال تغییر هستند. به ویژه برای من روشن است که مراقبت از خود نباید کاری در فهرست کارهای غیرممکن طولانی باشد، در حالی که به این واقعیت واقف هستم، این امر تا حدی یافتن راه هایی برای دسترسی به خودمراقبتی را بسیار قابل تحمل‌تر می‌کند. بنابراین من آنچه را که در توانم است با آنچه که در لحظه در دسترس است انجام می دهم.
چه چیزی ممکن می‌شود اگر ما خود را از مفاهیم خودمراقبتی به عنوان اقداماتی که برای دستیابی به نسخه‌ی ایده‌آلی از خود انتظار داریم رها کرده و در عوض خودمراقبتی را به عنوان روشی برای بودن، تفکر و احساسی بر روی خودمان، به همانگونه که هستیم، بپذیریم؟
وقتی به خودیاری به‌عنوان منابع و ابزارهایی که ما را قادر می‌سازد یاد بگیریم در کنار زخم‌هایمان زندگی کنیم، نه به عنوان کارهایی که برای فرار یا عبور از بار زخم‌هایمان انجام می‌دهیم، نگاه کنیم، چه چیزی را رها می‌کنیم؟
اگر به این فکر کنیم که خودیاری یکسری از تمرینات است و هرتمرین خودیاری، صرف نظر از اینکه چقدر نامحسوس یا کوچک باشد و یا در چه بازه زمانی آنرا انجام می‌دهید، بخش اساسی از شفای کل‌نگر ما است، چه چیزی را در بدست می آوریم؟
خودمراقبتی پس از تروما یک عمل ترمیمی از عدالت تجسم یافته است و هیچ «راه درستی» برای تمرین مراقبت از خود وجود ندارد. این یک تمرین با جزر و مد وهمراه با فراز و نشیب است. گاهی بالینی است؛ اغلب خود به خود ایجاد می شود. برای برخی از ما این یک تمرین فکری و برای برخی دیگر کاملاً غریزی است.
اگر به دنبال راه‌های جدیدی برای تمرین خودمراقبتی هستید، در اینجا چند ایده وجود دارد که شاید یکی یا چند مورد آن خوشایند باشند، یا شاید آنها روش‌های دیگری را به شما یادآوری کنند که ممکن است جذاب‌تر باشند:
- تحرک فیزیکی: یوگا، رقص، دویدن، کوهنوردی، پیاده‌روی، قایق سواری، هنرهای رزمی، دوچرخه سواری.
- دهن آکاهی «ملایم»: مدیتیشن، تمرینات تنفسی، گوش دادن به پادکست‌های تمرکز حواس، پخش موسیقی آرامش بخش مورد علاقه‌ی خود و اجازه دادن به بدن خود برای استراحت کردن در حالی که متوجه آنچه که درارتباط با موسیقی، بدن، ذهن خود و غیره است، می‌شوید.
- ذهن آگاهی «فعال»: رنگ آمیزی، ساختن هنر/صنایع دستی، مرتب کردن مجدد خانه، پختن غذا.
- تجربی: مخازن شناور، طب سوزنی، صدای شفابخش، ماساژ، ریکی، حمام با اسانس، کاوش صمیمیت با خود و/یا شریک(های) زندگی، رفتن به کنسرت/استندآپ کمدی/تئاتر/موزه‌ها، برنامه ریزی برای یک سفر (خواه چند ساعت، یک روز یا بیشتر).
- بایدها: : ایجاد یک برنامه خواب حمایتی، غذا خوردن به گونه‌ای که برای بدن شما انرژی بخش باشد و موجب پشتیبانی از سیستم گوارشی منحصر به فرد شما شود، وقت گذاشتن برای حمام کردن یا دوش گرفتن، مراجعه به دندانپزشک، پزشک یا روان درمانگر، ایجاد برنامه‌ای برای سازگاری با داروها و مکمل های خود.
- دیگر: هر چیزی که به شما انرژی می‌دهد، جوان می‌کند، انگیزه می‌دهد، تغذیه می‌کند و همانطور که یکی از معلمان من می گوید «به شما این احساس را می دهد که بیشتر شبیه خودتان هستید.»
به یاد داشته باشید و حتی آن را یادداشت کنید: شفا یک تمرین است. به خودتان اجازه دهید که خودمراقبتی را از گام‌های کوچک شروع کنید. از نو شروع کنید، از هر کجا که هستید شروع کنید. با سلام دادن به زخم تراما شروع کنید. شاید، همانطور که دکتر پینکولا استس پیشنهاد می‌کند، می توانید با اجازه دادن به بودنِ جای زخم، دقیقاً همانگونه که هست، شروع کنید.
مولی بودر هریس پس از مورد تجاوز جنسی قرار گرفتن در سال ۲۰۰۳ وارد عرصه‌ی حمایت از بازماندگان خشونت جنسی و درمان تراما شد. او با بررسی بسیاری از منابع مختلف برای بهبودی پس از حمله، دریافت که رویکردهایی که تأثیرات فیزیکی، ذهنی، انرژی و روحی تراما را ادغام می‌کنند مؤثرترین و قدرتمندترین رویکردها هستند. شناخت موانع دسترسی به منابع کلی شفابخش، همراه با تجربه‌ی مستقیم او از توانایی عمیق آن منابع در ارتقای تاب‌آوری، او را به توسعه‌ی شبکه تنفس سوق داد.
* نوشته مولی بودرهریس به تاریخ 26 اپریل 2018 که توسط ازگی اپی فانی به ترکی ترجمه شده است.
Piştî êrîşa zayendî zehmetiyên di pêvajoya alîkariya xwe-bi-xwe de derdikevin holê
“Deriyên ku li cîhana xwebûna hov vedibin kêm in, lê hêja ne. Ger bîrînên te yên kûr hebin, aha va ye ev deriyek e.” — Dr. Clarissa Pinkola Estés
Alîkariya xwe-bi-xwe; her çend hê nebûbe klîşe jî, bikaranîna wê berfireh e, lê hîn aqlê me gelekan tê de nagihije. Her çend hizra mijûlbûna bi xwe weke tiştekî esasî were nirxandin jî, car caran ev hewl mirovan çavtirsandî dike û hin astengî li pêşiya vê hewlê derdikevin. Gelek ji me di avakirina modelên alîkariya xwe-bi-xwe yên bi rêk û pêk de, zehmetiyan dikişînin. Tevî vê jî jiyan; motîvasyona me ya ku hewl dide rûtînên me, çavkaniyên me yên hêja û rewşa me ya ne bi rêk û pêk û tevlihev baş bike, gelek caran asteng dike.
Ez dersdareke yogayê me û êrîşeke zayendî li min bû û ez ji ber wê sax mam. Ez dersdara bicihkirina Tecrubeyên Somatîk im û rêvebira The Breathe Networkê (Tevna nefesê bistîne) me ku komeke hunerî ya perwerde, hînkirin û şîfadîtinê ya û ji bo kesên piştî êrîşên zayendî sax mane, hewl dide wan zîrek bike û li ser vê kar dike. Ez ev kes im, lê her roj ez bi xwe jî bi hizra alîkariya xwe-bi-xwe û bicihanîna vê hizrê re têdikoşim û hewl didim ji nav derkevim. Ez jî qebûl nakim ku civak bi gotinên “baş be”, “yeksengiya xwe xera neke”, “heq jê derkeve” û di encamê de “travmaya xwe li dû xwe bihêle” zordariya xwe bisepîne. Digel vê, mirov dema bi xwe alîkariya xwe dike; bi awayekî xurt li dijî hewldanên travmaya zayendî derdikeve ku dixwaze kartekerî, otonomî, zindîbûn û pîrozbûna me bidize. Dema tu bibêjî ez ê bi rêya rêbazên X, Y û Zyê re bi xwe re mijûl bibim; ev yek ji wan rêyan e ku mirov bi wan dikare mafên xwe yên heyînê, cihgirtinê, dîtinê, bihîstinê û hêjadîtinê bidest bixe. Çi belawela, çi birîndar, çi hesas û bikêmasî be; dema mirov bi xwe bide nîşandan ku ew ji bo xwe li vir e û çiqas dem di ser bûyerê re bihurîbe bila bibe, peywendiya xwe bi pêdiviya xwe ya alîkariyê re qut neke wê ewqas xurt bibe.
Ji bo ku em bizanibin bê ka pêdiviya me bi kîjan cûreya alîkariya xwe-bi-xwe heye, em li laşê xwe binêrin. Laşê me mîna nexşeyekê bi nîşan û semptomên em dikarin wan dişopînin, têkiliyê bi me re çêdike; ev nîşan û semptom, di hewldanên me yên şîfadtîtinê de ji me dibin alîkar, bê ka rawestgeha me ya paşê kîjan e? Dihêlin me hay jê çêbibe be ka bêhtir kîjan perçeyên me alîkariyê dixwazin? Dihêlin ku him zimanê çîrokên me yên birîndarbûnê him jî yên başbûnê wergerînin, çîrokên me yên zîrekiyê yên mezin û yên biçûk, yên di raçînekên me de her roj zindî dibin.
Di demên dawî de ez pratîkên alîkariya xwe-bi-xew gelekî zelaltir weke parçeyek ji beşa başbûnê qebûl dikim. Ez di helwesta xwe de girîngiyê didim nermbûn, basîtbûn ê û naxwazim girîngiyê bidim tiştên madî. Ev veguhestina di hizrê min de, bersiveke ji bo şert û mercên min ên jiyanê, yên ku piştî ez bûm dê, ji bo ez keseke din xwedî bikim demeke dirêjtir kar dikim û ji bo vê jî ez û laşê xwe pev diçinin, ew şert û merc in ku ez hewl didim ji bo rêyên nû ji alîkariya xwe-bi-xwe re bibînim û ez jê haydar bûm.
Piştî ku pitikek ji min re çêbû, ji bo min pêvajoya alîkariya xwe-bi-xwe tevlihev bû. Dibe ku ji bo hin kesên din ev guhertin di îstîxdamkirinê, di rewşa tenduristiyê, di têkiliyan an jî di sitirînê de pêk were, yan jî rastiyên li der û dora mirovan ên civakî û polîtîk, dibe ku bihêle ew plana xwe ya alîkariyê careke din di ber çavan re derbas bikin yan jî ji nû ve saz bikin.
Di demên dawî de min gelek zehmetî kişandin derbarê alîkariya xwe-bi-xwe de. Di vê demê de hate bîra min ku ji bo ez alîkariya xwe-bi-xwe bidest bixim gelek îmtîyazên min hene. Alîkariya xwe-bi-xwe bi awayekî rijd ez hişyar dikirim û digot ku mîna liv û tevgerê, çûna terapiyê û çêkirina xwarinê an jî tevî kar û barên din ên ez bi wan re radibûm, bi taybet di dema ku ez ji rêya xwe derdiketim jî, alîkariya xwe-bi-xwe tê wateya sebir, dilovanî û nazikbûnê.
Di nava demê de alîkariya xwe-bi-xwe hişt ku ez hay ji xwe hebim û li ser xwe hûr û kûr bifikirim. Di vê demê de pirsên ku min gelek caran li xwe kirin ev in:
- Ez kengî dest ji fikrîna li ser laşê xwe berdidim?
- Ez kengî li beramberî nazikbûna xwe li ber xwe didim?
- Tiştê ku min tevhilev dike çi ye?
- Piştî keda min a bi salan a ji bo başbûnê, ger mesajên li ser qiymeta mirov dide xwe û yên li ser kapasîteyê yên gelek dem di ser wan re bihurîne, derkevin pêşiya min, divê ez çi bikim?
- Niha rêya herî berbiçav û basît a alîkariya xwe-bi-xwe kîjan e?
- Ew eleqe û girîngiya ku ez didim kesekî/ê yan jî mijarekê, gelo ez ê çawa bikaribim bikim rêya lixwevegerê ya ji bo ez heman girîngî û eleqeyê bidim xwe?
Başbûn jî mîna alîkariya xwe-bi-xwe ye û her car rêya wê ne rast e. Başbûn têkildarî dem, şert û mercan û çavkaniyan e û ev hemû jî her gav diguherin. Alîkariya xwe-bi-xwe; di lîsteyeke dirêj a ku pêkanîna hemûyan ne mimkun e de divê nebe barekî din lê dema rêyên alîkariya bi xwe peyda bikim wê pêkanîna wê lîsteyê hêsantir be. Loma, di wê esnayê de destê min bigihêje ku û ya guncav kîjan be, tiştê ku ez dikarim bi wê dikim.
Dema em alîkariya xwe-bi-xwe ji tiştên ku ji bo em bigêhêjin versiyoneke xwebûna hatiye îdealîzekirin û bi heman rengî ji têgehên alîkariya xwe bi xwe yên xizmetê ji heman tiştî re dikin cida bikin û weke bi rengekî ji rêzê em wê ji rêyên bûn, fikirîn û hestpêkirin ên keşfa xwe-bi-xwe, qebûl bikin, gelo em ê rê li ber çi vekin?
Li şûna ku em alîkariya xwe-bi-xwe ji bo ji barên birînên xwe birevin an jî ji wê biborin qebûl bikin, em wê weke çavkanî û keresteyên ku dihêlin em bi birînên xwe re bijîn qebûl bikin, em çi serbest dikin?
Dema em bibêjin ku alîkariya xwe-bi-xwe pratîkeke kombûyî ye û her çend bêyî em bizanibin me kengî destpê kiriye an jî çiqas biçûk e yan jî em nizanibin bê ka ji kengî ve em wê dikin û perçeyek ji başbûna me ya gelemperî ya çalakiya alîkariya xwe bi xwe ye, em ê bikaribin çi tiştî gihiştbar bikin?
Him di nava wê travmayê de him jî salên piştî wê bûyerê û di nava bi dehan salan de, bertekên dêrin, biryardarî û afirînerî yên ji bo li piştî travmaya zayendî dihêle mirov sax bimînin, bi wî şêweyî werin sazkirin ku bi kêrî başbûn an jî bihêzbûna mirovan werin. Alîkariya xwe-bi-xwe ya piştî travmayê; çalakiyeke başkirinê ya edaleta çêbûye ye û tiştek bi navê “rêya rast” a bicihanîna alîkariya xwe-bi-xwe nîne. Alîkariya xwe-bi-xwe tevahiya wan pratîkan e ku ne rêyeke rast e û gelek xaçerêyên wê, fetlonekên wê hene. Car caran dişibe miayeneya doktoran e; lê gelek caran ji ber xwe ve çêdibe. Ji bo me hinekan weke pratîkeke entelektuelî ye, lê ji bo me hinekan gelekî bi şêweyeke xweajo pêk tê.
Ger tu li rêyên nû yên alîkariya xwe-bi-xwe digerî, li xwarê çend tişt hene. Dibe ku yek an jî du sêyek ji wan bikêrî te werin, an jî hin pratîkên din ên bikêrî te werin, bînin bîra te:
- Liv û tevgerên laşî: Yoga, dans, rev/bazdan, rapelikîn, meşa di nava xwezayê de, meş, sorfa sekanan, hunerên pevçûnê, ajotina duçerxê.
- (Hayjêhebûn) Mindfulnessa “Nazik”: Medîtasyon, egzersîzên nefesê, guhdarkirina li weşanên mindfulness, guhdarkirina li muzîkên tu jê hez dikî û vêsdar û tiştên bi muzîkê, laşê, zihna te û hwd re têkildar ferq bike û bihêle ku laşê te bêhna xwe bide.
- Mindfulnessa “Çalak”: Boyaxkirin, çêkirina berhemên hunerî, sazkirina mala xwe ya ji nû ve, çêkirina xwarinan.
- Tecrubekirin: Tanka avjeniyê, akupunktur, başbûna bi dengan, masaj, terapiya reikiyê, serşuştina bi rûnên bêhna wan difûre, keşifkirina nêzîkbûna fîzîkî ya bi xwe re û/yan jî heval(an) re, çûna konser/şano yan jî muzeyan, (ji bo çend saetan an jî ji bo rojekê yan jî ji bo demeke dirêjtir) plankirina geştekê.
- Bivê nevê: Ji bo piştgiriyê sazkirina sîstemeke xewê, ji bo piştgiriya sîstema te ya hezmkirinê ya bi te taybet e û ya enerjiyê dide laşê te xwarinan bixwe, serê xwe bişo yan jî avekê li xwe bike; serdana diransaz, doktor yan jî psîkoterapîstê xwe bike, planekê çêbike da ku tu derman û tiştên xurtkirinê bi berdewamî vexwî û bixwî.
- Yên din: Çi tişt te tevdigerîne, te motîve, xurt û zindî dikin û weke dersdarekî/e min digot “çi tiştên dihêlin ku tu xwe weke xwe his bikî” wan bikî.
Bibîr bîne; a baş li derekê binivîse: Başbûn pratîkek e. Bi gavên biçûk dest bi alîkariya xwe-bi-xwe bike. Ji serî de destpê bike. Her tu li ku bî ji wir destpê bikî. Merhabeyekê bide brîna travmaya xwe û destpê bike. Çawa ku Dr. Pinkola Estesê gotiye, tu dikarî birîna xwe bi wî halî ji xwe re bikî deriyek û destpê bikî.
Piştî ku di sala 2003yê de tecawiz li Molly Boeder Harrisê bû û ew sax ma, wê dest bi têkoşîna li dijî tundkariyê û xebatên başbûna ji travmayê kiriye. Piştî êrîşê çavkaniyên curbecur peyda kirine, di heman demê de ferq kiriye ku yên nirxandina travmayê him ji hêla laşî û zihnî û him ji hêla enerjî û manewiyatê ve ango wan bi hev re qebûl dikin yên herî bibandor in û mirovan xurt dikin. Dema astengiyên li ber bidestxistina çavkaniyên başbûnê yên tevgir (holistik) ferq kiriye, tecrûbeya xwe û ya jîrbûna pêşxistina zîrekiya kûr, têkel kiriye û di encamê de vîzyona The Breathe Network (Tevna nefesê bistîne) bipêş xistiye.
*Ezgi Epifaniyê nivîsa Molly Boeder Harrisê ya di 26ê Nîsana 2018ê de nivîsiye, ji bo Tirkî wergerandiye.
